19e Jaargang | donderdag 22 mei 2025

Fransche vluchtelingen – 1918

Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren in Markelo verschillende commissies gevormd, die de taak kregen de opvang van eventuele vluchtelingen te regelen. Op een zaterdagavond in oktober 1918 werd burgemeester Taets van Amerongen 'overvallen' met het bericht, dat de volgende avond met een extra trein plm. 300 vluchtelingen zouden aankomen aan het station. Die gehele daaropvolgende zondag waren velen in 't dorp, Stokkum, Elsen en in het Markelose Broek in de weer om in de schoollokalen alles voor onderdak gereed te maken. Franse vluchtelingen naast het gemeentehuis van Markelo   "Met verscheidene wagens werden de ongelukkigen van het station gehaald en gebracht naar de plaats van bestemming. Bij aankomst werden ze onthaald op brood met kaas en koffie. Hedenmorgen hetzelfde en vanmiddag zal goede soep met vleesch worden opgediend. Hier in 't dorp zijn de vreemde luitjes best op streek en tevreden. Het zijn allen Franschen, mannen en vrouwen en kinderen. In de kleeding zien ze er nog al behoorlijk uit. 't Zijn meest burgermenschen en menschen uit de arbeidende klasse." De bevolking deed haar best het de Franse gasten zoveel mogelijk naar de zin te maken:"Door bijdragen van verschillende ingezetenen kon het comité aan de vluchtelingen een aangenamen avond bezorgen. Deze werd gehouden in de garage van het hotel Leunk en door onze muziekvereniging de 'Harmonie', die haar medewerking vrijwillig had toegezegd, ingezet met de 'Marseillaise' gevolgd door het 'Wilhelmus'. Alle vluchtelingen werden ruimschoots op warme chocolademelk onthaald; bovendien werden de mannen sigaren en den vrouwen chocoladerepen aangeboden.De belangstelling van het Markelosche publiek was zeer groot. Ondanks de aanwezigheid der veldwachters waren er lieden die de deuren met geweld open braken. Tegen ongeveer half tien was het eigenlijke feest afgelopen en werd er tot half elf nog een dansje gemaakt. Toen verlieten allen, zeer voldaan, de feestzaal."

Lees meer

Onbekende foto

In de Oude Toren deze week weer aandacht voor een foto uit het fotoarchief van de Stichting Heemkunde Markelo.Ditmaal een recente foto die gemaakt is in 2010 tijdens de reünie van de school in Elsen. Herkent u de mensen op de foto, dan vernemen we dat graag via oudetoren@maarkelsnieuws.nl . De Stichting Heemkunde Markelo is een groep enthousiaste vrijwilligers die informatie proberen te verzamelen over de geschiedenis van Markelo en het op schrift stellen van deze informatie. Sinds het ontstaan van de stichting in 1996 is reeds een enorm archief opgebouwd. Op de website van de stichting is veel informatie over de geschiedenis van Markelo te vinden. Oude foto's zijn te bekijken via een speciaal ingerichte beeldbank.

Lees meer

Bezuinigingen

Wanneer het woord crisis opduikt, dan weten onze politieke kopstukken al precies waar op bezuinigd moet worden. In de eerste plaats zijn dit de uitkeringen, zoals zorg, werkeloosheid en bijstand. In de dienstverlenende sector is dit vaak de post. Zo zal er over enkele jaren nog maar 3 of 4 dagen in de week post wordt rondgebracht. Dit om kosten te besparen, met andere woorden bezuinigen. Eigenlijk geen nieuws onder de zon want wat lezen wij de in de krant van 18 juni 1932: In maart 1961 had het postkantoor in Markelo nog 11 medewerkers   MARKELO, bezuinigingen bij de postMet ingang van 20 juni 1932 zal het postkantoor alhier nog op de na te noemen uren voor het publiek zijn opengesteld: voormiddags van half 9 tot 11 uur, namiddags van 2 uur tot half 4 en van 6 tot 7 uur.Den laatste tijd is er al telkens verandering in den postdienst gebracht, doch o.i. niet veel verbetering. Zo is pas nog de 2e bestelling ingetrokken en al sinds geruimen tijd vertrekt er na 4 uur ’s nam. Geen post voor den anderen morgen half 7. Sinds enkele weken is hier nog bijgekomen dat ’s morgens richting Twente niets vertrekt met den trein, doch pas met de posttrein van ruim half tien.Door de nieuwe openingstijden van het kantoor alhier is tot overmaat van ramp voor de postabonné’s van de verschillende week- en dagbladen, de gelegenheid ontnomen hun post af te halen, daar om 7 uur ’s avonds het kantoor gesloten is en bedoelde post pas om half 8 ’s avonds binnenkomt. Reden tot klagen dus genoeg. Na de periode 1940-1945 fleurde het postwezen op. Markelo kende toen een groot aantal postbestellers. (zie foto) Langzaam maar zeker kwam ook daar de klad in. In de Twentsche Courant van 9 december 1988 lezen wij: Markelo verliest op termijn postkantoor.Het postkantoor in Markelo zal worden gesloten als de huidige beheerder met de vut of pensioen gaat. Markelo houdt daarna alleen een postagentschap over; de bestelling zal dan vanuit Goor geschieden.Met ingang van 1 januari 1989 wordt de PTT een zelfstandige onderneming. Daarbij is afgesproken dat kantoren van vijf of minder werknemers zullen worden afgebouwd. Markelo valt onder die regeling want er werken nog vijf PTTers. Inmiddels is ook het postkantoor verdwenen en kunnen wij nog terecht bij de boekhandel. Wij duiken nog even de geschiedenis in. Post is er al sinds mensenheugenis. In 1799 wordt het staatspostbedrijf opgericht naar Frans voorbeeld. In 1807 komt de eerste Postwet die in 1850 wordt aangepast en wordt bepaald dat post een maatschappelijke functie heeft wat tot gevolg heeft dat de tarieven met een derde omlaag gaan. In de jaren dertig (crisis) moet er stevig bezuinig worden wat tot gevolg heeft dat in 1931 de eerste sorteermachine wordt aangeschaft. In 1989 volgt de verzelfstandiging van de post en wordt het KPN. Een bedrijf dat ook op winst inzet. Daarna volgt een aaneenschakeling van verschuivingen. Nu zijn we op het punt aangeland dat de hoeveelheid post afneemt. Steeds minder post dus, met steeds meer postbedrijven. Dat er vroeger geen winst werd gemaakt blijkt uit een krantenbericht van 28 februari 1873. Van tijd tot tijd komen er bijzonderheden in het postverkeer aan den dagVoor Markelo, eene gemeente van 4500 zielen, o.a. is het verkeer niet zeer gemakkelijk. Men verzendt bijv. een brief naar het op een afstands gelegen Holten; de brief gaat eerst per voetbode naar Goor; wordt vervolgens per spoorweer over Markelo en Zutphen naar Deventer verzonden, en eindelijk van die stad door den voetbode naar de plaats van bestemming gebracht. Het oude postkantoor van Markelo, afgebroken in 1957

Lees meer

Onbekende foto

In de Oude Toren deze week weer aandacht voor een foto uit het fotoarchief van de Stichting Heemkunde Markelo. Waar we normaal geen bijschriften bij de foto's hebben hebben we dat bij deze foto wel, maar weten we niet zeker of het bijschrift klopt. We zijn op zoek naar mensen die dit bijschrift kunnen bevestigen / ontkrachten. Circa 150 meter schuinachter Tjoonk (Rijssenseweg 14) heeft een boerderijtje gestaan welk Potplas of PietenJan genoemd werd. Het zou mogelijk het boerderijtje van onderstaande foto kunnen zijn. In 1939 kwam het in eigendom van botermaker Gerrit Jan Klein Velderman, die het enkele jaren later afbrak. De foto is in ieder geval van 1942 en genomen ergens in de Pothoek. Kan iemand via oudetoren@maarkelsnieuws.nl bevestigen of het dit boerderijtje is? UPDATE: Inmiddels is het onderschrift bekend. De Stichting Heemkunde Markelo is een groep enthousiaste vrijwilligers die informatie proberen te verzamelen over de geschiedenis van Markelo en het op schrift stellen van deze informatie. Sinds het ontstaan van de stichting in 1996 is reeds een enorm archief opgebouwd. Op de website van de stichting is veel informatie over de geschiedenis van Markelo te vinden. Oude foto's zijn te bekijken via een speciaal ingerichte beeldbank.

Lees meer

Markeloërs frauduleus….

Al zingen we dan bij verschillende gelegenheden vol overtuiging "Wij zijn van goede wille saam..", niets menselijks is ons vreemds. Af en toe lezen we over plaatsgenoten van minder goede wil. Ook in het verleden vinden we daar voorbeelden van. Zo blijkt uit het jaarverslag van de 'Keuringsdienst van waren' over het jaar 1955, dat in Markelo nogal wat overtredingen waren geconstateerd. In 1925 werd Markelo van electriciteit voorzien door de electriciteitsagregaat bij Hendrik van de Smit.(Dollekamp)   AfgekeurdEr werden 98 flessen met onjuist aangeduide likeuren in beslag genomen, maar ook 5 kg. gort, 1 ijzeren zoutschep, 33 eendeneieren, 4 bussen conserveermiddelen, 2 kg. Zuurkool en 5,5 kg. gesmolten vet.Bovendien waren er 12 processen-verbaal opgemaakt wegens bevuilde veehoudersmelk en was een bakker betrapt omdat hij niet-gepasteuriseerde eendeneieren verwerkte. Het hele jaar had 229 processenverbaal opgeleverd. Goedkoop lichtIn 1925, toen de elektrificatie van ons dorp nog in de kinderschoenen stond, liep een inwoner 'tegen de lamp' omdat hij stroom afnam met zes lampen (van in totaal 450 kaars sterkte! ), terwijl hij maar vergunning had voor twee lichtpunten. Hij betaalde voor deze twee f 70 per jaar en 'bespaarde' op die manier dus fors op de kosten. Ondanks de boete van f 50, die de rechter hem oplegde, had hij nog 'bespaard'. Bij nader onderzoek werd duidelijk, dat in Markelo vele stroomafnemers hetzelfde deden, waardoor de kleine, gemeentelijke noodcentrale dikwijls overbelast was en alle afnemers slecht licht hadden.Het misbruik was moeilijk te constateren, omdat men nog geen meters kende en de afnemers per lichtpunt en per jaar betaalden. De enige beperking was, dat 's avonds om elf uur alle stroomlevering stopgezet werd.

Lees meer

Wie zijn dit?

Deze week in de Oude Toren aandacht voor een recentere onbekende foto uit het fotoarchief van de Stichting Heemkunde Markelo uit Kerspel-Goor. Mocht u meer over de foto en/of de mensen op de foto kunnen vertellen, dan vernemen we dat graag via oudetoren@maarkelsnieuws.nl. Ook reacties op eerder geplaatste foto's in deze rubriek zijn nog steeds van harte welkom. De Stichting Heemkunde Markelo is een groep enthousiaste vrijwilligers die informatie proberen te verzamelen over de geschiedenis van Markelo en het op schrift stellen van deze informatie. Sinds het ontstaan van de stichting in 1996 is reeds een enorm archief opgebouwd. Op de website van de stichting is veel informatie over de geschiedenis van Markelo te vinden. Oude foto's zijn te bekijken via een speciaal ingerichte beeldbank.

Lees meer

Gezondheidscentrum Het Stroaten

Bij de eerste steenlegging voor het nieuwe gezondheidscentrum gistermiddag werd tijdens de officiële bijeenkomst in Het Beaufort onder meer het woord gevoerd door Jan Stoelhorst van de Stichting Heemkunde. Hij gaf een toelichting bij de tenaamstelling en de geschiedenis van de boerderij waar naar het gezondheidscentrum zal worden vernoemd. De door hem voorgestelde naam "Gezondheidscentrum ter Hulpe" verwijzend naar De Hulpe waar men vroeger ter bedevaart ging, was door de instanties afgewezen. Men heeft gekozen voor één van de andere namen die door de Heemkunde waren gesuggereerd namelijk "Gezondheidscentrum Het Stroaten" verwijzend naar de boerderij Stroaten die meer dan 400 jaar het beeld aan het begin van de Stationsstraat heeft bepaald. De Stationsstraat met op de achtergrond de boerderij Stroaten in 1911, gezien vanaf de molen.   (meer…)

Lees meer

Onbekende soldaat

In de Oude Toren deze week aandacht voor een onbekende foto uit het fotoarchief van de Stichting Heemkunde Markelo. Mocht u meer over de persoon op de foto, dan vernemen we dat graag via oudetoren@maarkelsnieuws.nl. Ook reacties op eerder geplaatste foto's in deze rubriek zijn nog steeds van harte welkom. Klik op foto voor vergroting De Stichting Heemkunde Markelo is een groep enthousiaste vrijwilligers die informatie proberen te verzamelen over de geschiedenis van Markelo en het op schrift stellen van deze informatie. Sinds het ontstaan van de stichting in 1996 is reeds een enorm archief opgebouwd. Op de website van de stichting is veel informatie over de geschiedenis van Markelo te vinden. Oude foto's zijn te bekijken via een speciaal ingerichte beeldbank.

Lees meer
 
Het weer in Markelo