13e Jaargang | maandag 25 maart 2019

Al 60 jaar hoogste gebouw Overijssel

Langer werken

Pieuw

Klik op banner

Al 60 jaar hoogste gebouw Overijssel

Oude ansichtkaart met dank aan Herbert Hargeerds

De televisietoren in Markelosebroek is voor veel Markeloërs, maar ook andere Twentenaren, een van de herkenningspunten die het gevoel geven weer thuis te komen bij een autorit vanuit het westen over de A1. De plek was niet de eerste keus. In eerste instantie zou de toren op de Herikerberg worden gebouwd, maar door tegenstand van Landgoed Weldam als eigenaar van de grond werd uiteindelijk gekozen voor de huidige plek bij de Schipbeek. In 1956 werd begonnen met de bouw van de 108 meter hoge toren met daarboven een 65 meters tellende mast. Op 23 januari 1959 werd de televisietoren in gebruik genomen en is sindsdien – ondanks een kleinere mast sinds 2007 – het hoogste gebouw van Overijssel. (meer…)

Bergweg: van sloot naar straat

Net als veel andere plekken in Markelo is ook de Bergweg in de vorige eeuw flink veranderd. Zo was de weg begin van de vorige eeuw onverhard en kende nog nauwelijks bebouwing. Uit informatie van de Stichting Heemkunde Markelo blijkt bovendien dat de weg in die tijd meer leek op een sloot dan op een weg. Bij hevige regenval stroomde het water vanaf de Markeloseberg vi deze sloot naar beneden, waar het ter hoogte van het huidige pand aan de Bergweg 1 richting de nu onbebouwde plek tussen ’t Wapen van Markelo en Plus Blankhorst uitkwam in de dorpskern. Daar liep het over in een sloot tussen het huidige Kaasfabriek en Eungs Schöppe die vervolgens richting Oabrahams Venneke liep. De Bergweg veranderde in het midden van de vorige eeuw drastisch, waarbij de sloot een straat met riolering werd met bebouwing. (meer…)

Langer werken

Ditmaal in de Oude Toren een foto uit het rijke archief van de Stichting Heemkunde Markelo.
In de krant van 16 juni 1952 lezen wij:
“Gerrit Jan Vedders alhier is zondag 95 jaar geworden. Tachtig (!) jaar was hij kleermaker. Twee jaar geleden heeft hij zijn beroep beëindigd doch nog altijd heeft de kleermakerij zijn bijzondere belangstelling; zijn vader oefende het beroep ook uit”. Gerrit Jan die in 1857 was geboren en aan de huidige Taets van Amerongenstraat woonde was dus op zijn dertiende begonnen met het vak; hij overleed vijf maanden later in november 1952. Gelieve dit bovenstaande bericht met enige discretie voor zich te houden. Indien Rutte en consorten in Den Haag dit bereikt brengen we ze mogelijk op nog vreemdere ideeën.   

Pieuw

Aan het eind van de negentiende eeuw kende Markelo een flink aantal bedrijven in de leemverwerkende industrie. Een bekende naam is bijvoorbeeld Tichelwerk Rohaan, op de plek aan de Goorseweg waar nu een zorgboerderij is gevestigd. Aan de andere kant van de berg was een dakpannenfabriek gevestigd. Voor de productie gebruikte men leem. Het delven van dit leem heeft sporen nagelaten op de Herikerberg, waar nog meerdere ‘leemkuilen’ te zien zijn. De meest bekende is de ‘Pieuw’. Deze naam kent een bijzondere ontstaansgeschiedenis. De oude Rohaan had spraakgebrek. Bij een openbare veiling kon hij de spanning nauwelijks aan en op het moment dat hij wilde afmijnen riep hij in plaats van ‘mien’n’ een kreet die klonk als ‘pieuw’. Een naam die sindsdien verbonden is aan de leemkuilen op de Herikerberg. (meer…)

De Schipbeek

Op initiatief van de gemeenteraad in Markelo werd in 1881 Waterschap de Schipbeek opgericht. Het duurde vervolgens twee jaar voordat de eerste vergadering plaats vond in het Markelose gemeentehuis. De loop en de toestand van de Schipbeek werd in kaart gebracht door technisch ingenieur Lely, de bedenker van de Afsluitdijk. Wat opviel in zijn ontwerpplan voor de verbetering van de Schipbeek was het grote verval dat vanaf de Duitse grens tot Deventer ruim 29 meter bedraagt. Maar ook de beschrijving van de circa 4.000 hectare grond in Gelselaar, Stokkum, Markelo en Holten die regelmatig overstroomden. In het plan nam Lely afstand van de vage plannen om de Schipbeek bevaarbaar te houden. Door het aanwezige verval en de lage waterstand in de zomer zouden er veel sluizen aangelegd moeten worden. (meer…)

Namen bekend buurtreis Schiphol

Stichting Heemkunde Markelo heeft een aantal reacties ontvangen op het bericht in de Oude Toren van 1 februari waar zij een beroep deden op de Markeloërs om de namen van de personen op bovenstaande foto te achterhalen. De foto is gemaakt in de midden jaren ’50 van de vorige eeuw tijdens een uitstapje van een buurtvereniging uit de omgeving Brummelaar / Roudaalterweg naar Schiphol. Door de ontvangen reacties op het bericht heeft de Stichting Heemkunde Markelo nu ook de ontbrekende namen kunnen toevoegen waarmee de lijst compleet is. (meer…)

Bijna 60 jaar zonder wieken

De windkorenmolen “De Hoop”, beter bekend als de Molen van Buursink, siert al weer ruim 25 jaar in volle glorie het Markelose straatbeeld. Toch was het gezicht op de molen bijna 60 jaar een stuk minder. Als gevolg van de mechanisatie verloren de wieken na 1924 hun functie en raakten in verval. In juni 1932 werd dan ook besloten de wieken en stelling van de molen te verwijderen. Mede op initiatief van toenmalig burgemeester Michiel van Haersma Buma en eigenaar Henk Schuurman lukte het uiteindelijk om de molen in oorspronkelijke staat terug te brengen en zo een stuk agrarische historie van Markelo te behouden. Henk Schuurman overleed in 1989 en maakte de realisatie van de restauratie niet meer mee. De molen werd nagelaten aan zijn levensgezellin Dina van de Maat-Nijland die de molen voor 40.000 gulden overdroeg aan de stichting “De Vrienden van de molen van Buursink”. Op 11 september 1991 werd windkorenmolen “De Hoop” weer officieel in gebruik genomen. (meer…)

Wie ging er mee naar Schiphol?

In de Oude Toren vandaag een foto uit het fotoarchief van de Stichting Heemkunde Markelo. Het is een foto van een een buurtvereniging uit de omgeving Brummelaar / Roudaalterweg die midden jaren ’50 van de vorige eeuw een uitstapje maakte naar Schiphol. De namen van de personen op de foto zijn nog niet bekend. Wie kan helpen om de namen te achterhalen? We vernemen dit graag via oudetoren@maarkelsnieuws.nl.

Grotestraat, Dorpsstraat of Keistraote

Zonder het waarschijnlijk zelf te weten gaan de initiatiefnemers van het plan de ‘Huiskamer van Markelo’ zo’n 200 jaar terug in de tijd. In die tijd hield de bebouwde kom van Markelo op ter hoogte van het huidige Chinees Indisch Afhaalcentrum Welkom. Dit was in die jaren een smederij die vanwege brandgevaar aan de rand van de dorpskern stond. Het deel van de Grotestraat dat nu onderdeel is van de ‘Huiskamer van Markelo’ werd in 1660 al verhard en ruim 200 jaar geleden gemoderniseerd. Hierbij kreeg de straat als (bij)naam de Keistraote. (meer…)

De Markelose Boerendansers

In de Oude Toren gaan we dit jaar een deel van de verzameling oude ansichtkaarten van Herbert Hargeerds laten zien. Herbert spaart al geruime tijd oude ansichtkaarten die op Markelo georiënteerd zijn en stelt deze graag beschikbaar voor de rubriek De Oude Toren op Maarkelsnieuws. 

De 52e verjaardag van koningin Wilhelmina op 31 augustus 1932 was de aanleiding voor de oprichting van de dansgroep van de Folkloristische Vereeniging Markelo. De gemeente Markelo had namelijk een uitnodiging gekregen om in Apeldoorn een optreden te verzorgen voor deze speciale gelegenheid. Met paard en wagen toog een groep Markeloërs naar Apeldoorn om in het park van buitenverblijf ‘Marialust’ een boerenbruiloft anno 1830 op te voeren. De opvoering oogstte veel succes en in 1934 besloot men in georganiseerde vorm dansoptredens te verzorgen waarmee de Folkloristische Vereeniging  Markelo een feit werd. Een grote rol speelde hierbij dat door de oprichting van de vereniging ook de echte oude Twentse dansen en gebruiken, in ere werden gehouden. Menigeen herkent in de huidige tijd nog steeds de namen zoals de welbekende Driekusman, de Hoksebaarger, de Vleegerd, de Dreierd en de Boerendans.  (meer…)

Oude Toren