Aan de buitenkant oogt de fabriek zoals hij er 110 jaar geleden ook uitzag maar wanneer we de trappen oplopen van het kantoor en binnen zijn, lopen we de huidige tijd in. Duidelijk zichtbaar is men hier met de tijd meegegaan maar zijn bijvoorbeeld de kantoorruimtes intact gebleven. “Daar zat ik vroeger”, vertelt Markeloër Jan Leunk enthousiast. De voormalig productieleider van de veevoederfabriek kan wel een boek schrijven over de fabriek en heeft dan ook veel historische kennis in huis. Met trots vertelt hij over de fabriek en over de vele fusies die de fabriek in de afgelopen 110 jaar heeft ondergaan. In 1907 stond er een coöperatie die voor en door de boeren werd opgezet gecombineerd als zuivelfabriek annex maalderij. De enorme aanvoer van melk en de omzetvergroting van veevoeder zorgde voor een noodzakelijk splitsing van de zuivelfabriek en de veevoederfabriek.
In 1921 werd de landbouwcoöperatie een feit en werd het huidige kantoorgedeelte en het pakhuis gebouwd. “Kijk hier hangt de herdenkingsplaquette in de hal met de namen met de namen van de hiervoor verantwoordelijke bestuursleden”, vertelt Harrie Veltkamp. Hij was jarenlang voorzitter van de nieuwe organisatie ABZ Diervoeding maar is ook van oudsher al afnemer van het voer van de coöperatie voor zijn vee.
Heel veel foto’s en krantenknipsels komen op tafel waarop bijvoorbeeld te zien is hoe het vervoer door de jaren heen is veranderd. Bij het bordes dat nog steeds aan die tijd herinnert en waar men vroeger geduldig wachtte op zijn beurt en ondertussen de nieuwtjes met elkaar doornam, kwam men met paard en wagen het veevoer ophalen. Later werd dat met tractor en wagen wat gevolgd werd in 1956 met de aanschaf van de eerste bulkwagen. Maar ook de brand die in 1994 uitbrak in een deel van de fabriek maakt de tongen los. Jan Leunk kan er boeiend over vertellen en zal dat binnenkort vast en zeker doen wanneer hij aanwezig is als vrijwilliger van Eungs Schöppe waar momenteel de expositie ‘110-jarig bestaan van de coöperaties’ in Markelo wordt gehouden. Een tentoonstelling waarbij de geschiedenis van de voormalige Melkfabriek Coberco (Friesland Campina), de Meelfabriek West Twente en de Raiffeisenbank Boerenleenbank (Rabobank ) treffend in beeld wordt gebracht.
Hoewel de fabriek misschien groot oogt en anders doet vermoeden wordt er al lang niet meer gewerkt in ploegendienst. Door de enorme automatisering die de laatste jaren is doorgevoerd kan men toe met aanzienlijk minder uren dan voorheen. Zowel de organisatie als ook de medewerkers zijn trots op het product dat in Markelo wordt geproduceerd. Zo ook Gerrit Vedders die -hoe toepasselijk- op 1 juli 40 jaar in dienst is van de coöperatie en als chauffeur op de bulkwagen de brokken bij de boeren levert. “Ondanks dat ABZ Diervoeding een grote organisatie is en er in de afgelopen jaren veel is veranderd, merk je dat de boeren de persoonlijke benadering erg op prijs stellen. Het personeel binnen ABZ Diervoeding voelt zich zeker geen nummer wat je misschien wel zou verwachten binnen zo’n groot bedrijf”, vertelt Gerrit Vedders.
Meer dan duidelijk wordt het ons, dat er veel mensen enorm veel respect hebben dat de veevoederfabriek voor Markelo behouden is gebleven en hier graag over vertellen. ABZ Diervoeding hoopt dan ook dat veel Markeloërs de Open Dag op 1 juli tussen 10.00 tot 13.00 uur komen bezoeken. Deze dag zal naast de kantoorruimte ook bijvoorbeeld de regelkamer toegankelijk zijn, waar het gehele proces in de gaten wordt gehouden en zal een perslijn in de fabriek in werking worden gezet. “We geven de mensen graag een goed beeld van de bewegingen binnen en buiten de fabriek. Voor relaties organiseren we drie relatiedagen maar zaterdag 1 juli zijn alle belangstellenden van harte welkom om een kijkje te nemen in ons bedrijf aan de Goorseweg in Markelo”, vertelt Gert Roelofs.
