Een dezer dagen lazen wij het volgende in de krant: Mensen met schulden kunnen tijdelijk een adempauze krijgen zodat ze even geen rekeningen hoeven te betalen. Dat schrijven staatssecretaris Klijnsma en minister Van der Steur aan de Tweede Kamer. De adempauze duurt maximaal een half jaar en moet er voor zorgen dat het hulptraject meer kans van slagen heeft. De ChristenUnie had het kabinet om zo’n regeling gevraagd. Schuldeisers moeten als de regeling ingaat gehoor geven aan de adempauze. Volgens staatssecretaris Klijnsma kan een adempauze waarin mensen even geen aanmaningen, rekeningen en telefoontjes ontvangen goed zijn om wat rust te krijgen en om een overzicht te maken. “Mensen zien vaak door de bomen het bos niet meer, de schulden stapelen zich op, even een pas op de plaats kan dan helpen”. Vroeger hadden de mensen ook schulden, soms door onvoorziene omstandigheden en soms door het toe eigenen van andermans eigendom zoals in onderstaand verhaal. Als gevolg van een langdurige briefwisseling had de schuldenaar dan ook een soort adempauze.
Arend Jan Peterman
We gaan even terug naar de tijd waar ons verhaal over de invordering van een schuld begint. In de markeboeken van Stokkum-Herike aangaande Regtszaken enz. lezen wij dat er op 15 januari 1843 een procedure wordt aangespannen tegen Arend Jan Peterman uit Stokkum die drie bomen heeft gekapt en verkocht, die eigendom zijn van de Marke Stokkum. Hierover volgt een uitgebreide en langdurige briefwisseling tussen de erfmarkerigter van Stokkum en Herike, de kantonrechter, burgemeester van Markelo en Diepenheim. Uiteindelijk komt het hier op neer dat de marke voor het verlies van deze bomen een schadevergoeding eist zoals we lezen in een brief van 18 januari 1844.
Tot handhaving en het bezit om den grond en welk bezit de marke gestoord is door het houwen der boomen op die grond staande en tot vergoeding der schade daardoor toegebragt. Die possesserie acten behoort bij de regtbank te Deventer welke daar in zoude moeten vonnissen in het hoogste ressort omdat in zake wegens bezitregt geen appel valt.
Omdat de heer Peterman weigert te betalen wordt hij uiteindelijk voor het kantongerecht in Goor gedaagd en wordt hem het volgende vonnis opgelegd:
Dit bevel gedaan zijnde moet men ten minsten twee dagen wachten. Daarna kan er beslag gedaan worden op de wijze voorgeschreven bij art 440 wetb. van burg. regtsvordering.
Wanneer Peterman aan het vonnis wil voldoen moet hij betalen:
1. de hoofdsom van f 12
2. de kosten bij het vonnis vereffend f 3,54
3. de kosten der registratie op de minute f 0,28
4. de kosten der expeditie en registratie achter op het vonnis genoteerd f 3,15
5. de kosten van de beteekening.
6. de kosten van het bevel.
Men kan ook vorderen de interessen van f 12 tegen 5% per jaar vanaf 23 january 1844.
Omdat de heer Peterman niet kan of wil betalen wordt er beslag gelegd op zijn inboedel die op 20 april 1844 worden geveild. Een kleine greep uit de lijst van in beslag genomen goederen:
twee greepen en spaangreep, hooyvork, wan, een grijs kalf, (een bont beest hetwelk ik in geen beslag heb genomen en hem ingevolge de wet gelaten), een bruinstandig ruinpaard, een beslagwagen, in de waskamer twee ijzer potten, twee emmers, leujoen melkvat en een karne met wagen, een kastjen, eenige kleinigheden en oud ijzer, in de melkkamer twee kookpannen, hangijzer, groote en kleine ijzerpotten, twee bekken, twee roompotten, drie vlessen, drie waschkommetjes, schotel,
Letterlijk de gehele inboedel is toen geveild. Dit lezende kan men zeggen, het is Arend Jan Peterman zijn eigen schuld. Een verhaal heeft vaak twee kanten, zo ook hier. Arend Jan Peterman is op 12 oktober 1837 getrouwd met Henders Hilhorst. Uit dit huwelijk wordt op 23 december 1843 een kind geboren, genaamd Hendrik. Dit kind overlijdt twee dagen later op 25 december 1842. Arend Jan zijn vrouw Henders overlijdt op 13 april 1844. Arend Jan hertrouwt op 25 september 1845 met zijn schoonzuster Maria Hilhorst. Uit dit huwelijk wordt een kind geboren op 30 april 1847 en krijgt de naam Hendrik. Dit kind is nog dezelfde dag overleden.
Vermoedelijk heeft Arend Jan in 1843 de bomen gekapt omdat hij financieel in zwaar weer verkeerde en er toen nog geen schuldsanering was.