Geschiedenis, ik heb er iets mee. Dat is altijd zo geweest. Archeoloog of iets anders met geschiedenis, dat wou ik doen als kind. Niet gelukt. Ik begon al vroeg met mijn opgravingen als kind, dan groef ik hier en daar kleine gaatjes op het erf en vond ik kleine stukje ‘scheurewaark’ aardewerk of een stukje ijzer. Dat gaatjes graven was tot groot ongenoegen van opa, want gaatjes verschenen ook in het gazon. Ook stenen zoeken, vuurstenen verzamelen vond ik fantastisch, dan liet ik mijn fantasie de vrije loop, wat deze steen misschien wel te vertellen had. Ik raap nog steeds mooie stenen op en vraag me dat nog steeds af.
Heel wat geschiedenis boeken heb ik gelezen en van de geschiedenis van Markelo heb ik zo’n beetje alles verzameld wat er uitgegeven is. In Markelo zijn er gelukkig heel wat boeken geschreven over de Markelose geschiedenis en Heemkunde heeft hier een grote bijdrage aan geleverd.
Geschiedenis is geen trendy onderwerp, maar ouderwets en stoffig. Daar hebben de jonge mensen tegenwoordig geen belangstelling meer voor, zei iemand onlangs tegen mij. Dat begrijp ik wel, er zijn zoveel andere interessante zaken en je kunt niet alles bijbenen. Persoonlijk vind ik dat jammer. De familiegeschiedenis kan vaak verhelderend zijn, een verklaring geven voor bepaalde zaken. Naar aanleiding van twee familiefestiviteiten, ben ik er onlangs weer iets dieper ingedoken. Ik vond het bijzonder wat ik aantrof. De broer van mijn opa is vermoord, dat wist ik maar niet hoe het feitelijk zat. Ik ben zo’n 175 jaar terug gegaan in de tijd en kwam tot de ontdekking dat ik zelf uit een echt Markelose familie kom. De familie komt hoofdzakelijk uit Herike Elsen, met een uitstapje van opa helemaal naar de Kattenberg. Ik heb ook de familie van mijn schoonzus uitgezocht en komt voor de helft uit Markelo. Deze zijn hoofdzakelijk ook allemaal in dezelfde buurt gebleven en getrouwd. Men ging niet vaak naar de andere kant van Markelo, viel me op, maar ze hadden misschien ook nog geen fiets in 1850, bedacht ik me. De boerderijen bleven vaak allemaal in de familie, zoon op zoon en soms op nicht of neef als er geen kinderen waren. All-in the family. Het was belangrijk dat de boerderij in de familie bleef om het weer door te geven aan het nageslacht, zodat zij ook konden voorzien in hun bestaan en ook anderen konden voorzien van hun producten. Voor veel families is dit nog steeds belangrijk naar mijn gevoel, maar dat lijkt tegenwoordig haast onmogelijk, ook al is er een opvolger. Als ik kijk alleen in onze straat, zijn er van de oorspronkelijk 8 boerderijen nu nog 1 volledig functionerend over. Vroeger en nu lijkt tegenstrijdig, zeker in een dorp als Markelo, volgens de WUR is “het gebied van de gemeente Markelo een der oudste bewoonde gebieden van ons land en derhalve in het bezit van een rijk verleden.” In de oude genen van de Markelose families ligt veel kennis opgeslagen van het land met de mooie essen, de dieren en van de cultuur. Het zou een doodzonde zijn als dit verloren gaat maar als het in dit tempo doorgaat….
Om onze eigen familie geschiedenis niet geheel in het putje ten onder te laten gaan heb ik alle gegevens verzameld en er een map van gemaakt met aanvullende verhalen erbij, wat ik zelf nog wist. Om het een beetje beeldend te maken, heb ik een fietstocht uitgezet langs alle boerderijen, waar ouders of grootouders vandaan komen. Dit kunnen de ontvangers zelf aanvullen met foto’s, verhalen enz. en hopelijk doorgeven aan hun kinderen. Een familieboek. En dit met grote dank aan onze fantastische Heemkunde! In Markelo hebben we nog heel veel goed voor elkaar, Heemkunde is daar een onderdeel van.
“Als je het verleden niet kent, kun je het heden niet begrijpen en de toekomst niet vormgeven” heeft een wijs iemand ooit gezegd.
Een fijne zondag allemaal
Hartelijke groet,
Marianne